Ratujmy torfowiska

Chętnie sadzimy i pielęgnujemy rośliny doniczkowe w domach – ale czy zastanawiamy się, skąd się bierze bogata w torf ziemia, przeznaczona do ich uprawy?

Torf tworzy masa nierozłożonych szczątków organicznych: zbrunatniałych pędów, łodyg i liści obumarłych roślin. Warstwa torfu przyrasta bardzo powoli – rośnie średnio w tempie 1 mm na rok. Torfowiska powstają w zagłębieniach terenu, na obrzeżach jezior i w dolinach rzek i są zamieszkiwane przez wiele specyficznych gatunków roślin i zwierząt, niespotykanych w innych środowiskach.

W dawnych czasach nasz nizinny kraj, w jego dzisiejszych granicach, pokrywały ogromne bagna i mokradła – do dzisiaj przetrwało zaledwie niespełna 1-3 % powierzchni dawnych bagien. W Polsce jest ok. 49 tysięcy torfowisk, z których zdecydowana większość występuje na północy kraju, w pobliżu wybrzeża Bałtyku, na Mazurach i Kurpiach oraz w dolinach Noteci i Biebrzy. Z tego 90% to torfowiska niskie, 6% – torfowiska wysokie, a resztę tworzą formy przejściowe.

Torf niski typowy dla polskich nizin jest żyzny, związany z dolinami rzek, zasilany wodą gruntową czy rzeczną.Torf wysoki z kolei jest niemal pozbawiony wartości odżywczych, za to doskonale chłonie i przetrzymuje wodę – powstaje w nieckach i jest zasilany jedynie deszczówką,

Rozwój rolnictwa sprawia, że torfowiska to jedne z najbardziej zagrożonych ekosystemów na ziemi.

Eksploatacja torfu dla celów ogrodniczych powoduje osuszanie i niszczenie torfowisk, a skutki tej działalności mogą okazać się katastrofalne dla środowisk – degradacja środowiska naturalnego, wymieranie gatunków, ogromne emisje dwutlenku węgla do atmosfery.

W wyniku odwodnienia powierzchnia torfowiska obniża się, uwalniając przechowywane przez tysiąclecia zasoby dwutlenku węgla ( szkodliwy gaz cieplarniany ) w ilości ok. dwóch gigaton CO2 rocznie w skali świata!

Bagna i torfowiska absorbują wodę deszczową, która po wyparowaniu schładza otoczenie i wraca w postaci deszczu – brak torfowisk spowoduje susze na okolicznym terenie i wymieranie wielu chronionych gatunków zwierząt.

Torfowiska są darmowymi zbiornikami retencyjnymi – chłoną nadmiar wody wiosną, a podczas suszy ją oddają.

Roślinność bagienna pochłania zanieczyszczenia spływające z pól – chemię rolniczą i nawozy sztuczne, które powodują coroczne zakwity sinic w Bałtyku.

Jako ogrodnicy dbający o środowisko znaleźliśmy najlepszą alternatywę dla torfu – kompost.

Bezpieczny, naturalny i tani nawóz ze szczątków roślin i resztek kuchennych. Rośliny nawożone bogatym w łatwo przyswajalne substancje odżywcze kompostem – są zdrowsze, odporniejsze na choroby i szkodniki i i bujniej kwitną.